۱۴۰۴.۱۰.۰۳

فاطمه قربانی-خبرنگار، نمایشگاه «کارتون را با ویرایش و پیرایش ارتقا دهید» محمدحسین نیرومند، بیش از هر چیز یک گام دیگر در فرایند تحول هنر کارتون است. نیرومند با دستاوردهای فنی و مفهومی خود در دنیای کاریکاتور، همیشه توانسته است این هنر و چهارچوب‌هایش را به چالش بکشد و هر بار نگاه‌ها را به نقطه‌ای جدید خیره نگاه دارد. این نمایشگاه که به بازخوانی ۵۰ اثر از کارتون‌های گذشته‌اش پرداخته، نه‌تنها یک مرور بر گذشته آثار است، بلکه نشان‌دهنده فرایند مستمر تکامل هنری نیرومند است. در اینجا، ویرایش آثار قدیمی نه به معنای دوباره ساختن آن‌ها، بلکه به معنای ارتقای بصری و مفهومی است که به نوعی بازتعریف می‌شود. 

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی به نقل از فرهیختگان، نیرومند که به طور مداوم در آثارش بر ایده‌پردازی تأکید داشته است، این بار نیز از همان اصول ابتدایی خود، یعنی سادگی خط و دقت در ترکیب‌بندی، استفاده کرده تا به خلق آثاری برسد که در عین حفظ ویژگی‌های اصیل، معنای عمیق‌تری را انتقال دهند. او معتقد است که هنر کارتون به شدت به ایده وابسته است و زمانی که ایده‌ای شکل می‌گیرد، کارتون عملاً شکل گرفته است؛ اما در این نمایشگاه، کارهای قدیمی خود را دوباره ویرایش کرده و به سطحی بالاتر از آنچه که بوده، رسانده است. این در واقع فرایندی است که او آن را نه فقط تغییر، بلکه ارتقا و تکامل آثار می‌داند. 

یکی از ویژگی‌های قابل توجه نمایشگاه این است که نیرومند به طور سیستماتیک و آگاهانه به ایده‌های خود نگاه کرده و حتی برخی از آن‌ها را دوباره پرورش داده است. این تغییرات به گونه‌ای است که می‌توان گفت کارتون‌ها نه تنها از نظر بصری، بلکه از نظر مفهومی و از زاویه معنایی که به دنبال رساندنش هستند نیز به ارتقای جدیدی دست یافته‌اند. آثار نیرومند، چه در سبک و چه در محتوا، از جایی شروع کرده‌اند که ابتدا خام و بدون پیچیدگی‌های امروزین به نظر می‌رسند؛ اما پس از ویرایش و تغییرات اعمال شده، به آثاری پیچیده و تأثیرگذار تبدیل شده‌اند که همچنان بُعد طنز و انتقادی خود را حفظ کرده‌اند. 

در میان آثار به نمایش درآمده، ویژگی‌ای که همگان متوجه آن می‌شوند، توجه خاص نیرومند به مفهوم اجتماعی و سیاسی است که در دل هر کارتون نهفته است. این ویژگی به وضوح در سخنان مسعود شجاعی‌طباطبایی، چهره برجسته کاریکاتور و هنر تجسمی نیز منعکس می‌شود. شجاعی‌طباطبایی که خود از بنیان‌گذاران گروه کاسنی و از همکاران دیرینه نیرومند است، از آن به‌عنوان یکی از نخستین جریان‌های کاریکاتور پس از انقلاب یاد می‌کند و تأکید دارد که نیرومند توانسته است در هر دوره تاریخی، با نگاه نقادانه و هوشمندانه خود به موضوعات مختلف، آثاری خلق کند که در عین سادگی، عمق معنایی بالایی دارند. 

همچنین آیدین مهدی‌زاده، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به این نکته اشاره می‌کند که آثار نیرومند در این نمایشگاه، نه فقط بازنمایی از گذشته‌اند، بلکه نگاهی نو به تاریخ هنر کاریکاتور و حتی به روش‌های سنتی کاریکاتوری دارند. این نگاه ویرایشی که در آثار نیرومند مشاهده می‌شود، در واقع نوعی بازتولید فکر و فرهنگ است که از نظر او، کاریکاتور می‌تواند به ابعادی فراتر از قاب‌های دو بعدی برسد و در فضایی گسترده‌تر از جمله کاریکاتور سه‌بعدی و استفاده از المان‌ها در فضا، خود را نمایش دهد؛ این اتفاق دقیقاً همانی بود که در طراحی و فضاسازی‌های این نمایشگاه رخ داد. علاوه‌بر تابلوهای نقاشی نصب شده روی دیوار، زمین زیرپای بازدیدکنندگان نیز خالی از هنر کاریکاتور نبود. 

در این نمایشگاه، بر خلاف بسیاری از نمایشگاه‌های دیگر که تنها آثار هنری را در قالب ثابت و بدون تغییر به نمایش می‌گذارند، شاهد بازخوانی و تکامل مداوم هنر هستیم. نیرومند با ویرایش و ایجاد تغییرات در آثار خود، یادآور می‌شود که هنر نه فقط یک بازنمایی، بلکه یک فرایند زنده و پویاست که می‌تواند با هر مرور و بازخوانی به لایه‌های جدیدی از معنای خود دست یابد. این نمایشگاه نه تنها یک ایستگاه در مسیر تکامل نیرومند است، بلکه دعوتی است به بازاندیشی در رابطه با مفهوم کاریکاتور و جایگاه آن در هنر معاصر ایران. 

نمایشگاه «کارتون را با ویرایش و پیرایش ارتقا دهید» بیشتر از یک رویداد هنری، یک تجربه فرهنگی است که اثبات می‌کند هنر کاریکاتور، حتی در ساده‌ترین خطوط و تصاویر خود، می‌تواند ابزاری قدرتمند برای بیان نظرات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی باشد. مجالی که حتی نامش نیز یک بیانیه‌ هنری- اجتماعی است. 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha